Chuyển đổi số là cánh cửa mở ra cơ hội lớn để doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng. Vai trò, hiệu quả mà chuyển đổi số mang lại cho các doanh nghiệp là không thể phủ nhận. Việc ứng dụng các công nghệ mới, đặc biệt là công nghệ số vào thực tiễn sản xuất kinh doanh sẽ giúp doanh nghiệp thiết lập được một hệ thống sản xuất, kinh doanh có tính linh hoạt và hiệu quả cao, tối ưu chi phí vận hành, giúp các nhà quản lý có thể đưa ra các quyết định kinh doanh chính xác, kịp thời. Không chỉ nâng cao hiệu quả hay chất lượng sản phẩm, dịch vụ, việc ứng dụng các công nghệ mang đến cơ hội cho doanh nghiệp tạo ra những giá trị hoàn toàn mới bằng việc hình thành những sản phẩm, dịch vụ mới, thậm chí mô hình kinh doanh hoàn toàn mới đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Công nghệ số giúp doanh nghiệp vượt qua các rào cản địa lý để đưa sản phẩm, dịch vụ đến với người tiêu dùng trên khắp thế giới. Đây là điều mà trước đây rất khó khăn với doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa ở những địa bàn khó khăn.
Như vậy, việc nhanh chóng đưa các công nghệ mới vào quá trình sản xuất kinh doanh, thực hiện chuyển đổi số, doanh nghiệp sẽ có cơ hội để tiến nhanh về phía trước, tạo ra những bước phát triển đột phá. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi số không chỉ là vấn đề mang công nghệ nào vào trong quá trình sản xuất, kinh doanh, doanh nghiệp nên nhìn nó như một yếu tố, điều kiện mới tác động tới mỗi doanh nghiệp, là một cơ hội để các doanh nghiệp xem lại định hướng phát triển, đưa ra những kế hoạch để hiện thực hóa các mục tiêu.
Tình hình kết quả thực hiện triển khai chuyển đổi số tại Hải Phòng như sau:
- Phát triển Kinh tế số
Thành phố đã chỉ đạo tuyên truyền, thúc đẩy chuyển đổi số trong các doanh nghiệp vận tải. Phối hợp các doanh nghiệp công nghệ như: Công ty TNHH công nghệ An Vui hiện cung cấp các giải pháp chính là hệ thống đặt vé tàu xe, quản lý phương tiện vận tải, đặt vé và quản lý ngành du lịch,... tại Hải Phòng, công ty đang cung cấp nền tảng số cho các nhà xe: Hải Phòng travel (đất cảng), Anh Huy, Ago Hoàng Phương, Kết đoàn... Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Vé xe Rẻ triển khai hệ thống trên toàn quốc với các hệ thống đặt vé thông minh, hệ thống phần mềm quản lý cho các nhà xe, Quản lý hàng hóa, hỗ trợ bán vé,. Tại Hải Phòng đang cung cấp giải pháp bán vé online cho 13 nhà xe (Hải Âu, Kết đoàn, Hoàng Long, Anh Huy Đất cảng, Bee Group, Hải Phòng travel, Ago Hoàng Phương, Trung Thành Limousine, Hoàng Phú Limousine, Good Morning Cát Bà, Cát Bà Express, Daiichi travel, Kết đoàn 90); 07 nhà xe đang sử dụng phần mềm quản lý của công ty phát triển (Hải Âu, Kết đoàn, Hoàng Long, Trung Thành Limousine, Good Morning Cát Bà, Cát Bà Express, Daiichi travel). Tổng số hàng trăm xe khách đã áp dụng các nền tảng số trong hoạt động kinh doanh.
Thành phố đã tổ chức làm việc giữa các doanh nghiệp Cảng với các tập đoàn, Tổng công ty viễn thông đẩy nhanh triển khai hạ tầng và các ứng dụng công nghệ 5G trong khu vực các cảng biển.
Thành phố Hải Phòng đã thực chuyển đổi thành công từ địa chỉ IPv4 sang IPv6 cho hai hệ thống Cổng dịch vụ công trực tuyến thành phố và Cổng thông tin điện tử thành phố và đang triển khai tiếp các hệ thống thông tin khác.
Xây dựng Cổng thông tin đất đai, kết nối liên thông giữa phần mềm đất đai VBDLIS tại Hải Phòng với hệ thống Một cửa điện tử và dịch vụ công trực tuyến thành phố để giải quyết các thủ tục hành chính lĩnh vực đất đai. Thông qua Cổng thông tin đất đai, người dân đã có thể xem các thông tin về dữ liệu bản đồ: Số tờ, số thửa, diện tích, vị trí thửa đất, loại đất; thông tin về tình trạng cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Thông tin về tình trạng giải quyết thủ tục hành chính về đất đai, thông qua mã số hồ sơ, số điện thoại hoặc căn cước công dân của người nộp hồ sơ.
Thành phố đã quan tâm thực hiện chính sách thu hút đầu tư trong phát triển công nghiệp công nghệ cao tại các khu công nghiệp, khu kinh tế; những năm qua lĩnh vực công nghiệp công nghệ thông tin, điện tử của thành phố đã thu hút được nhiều doanh nghiệp lớn như: Tập đoàn điện tử LG, Fuji Xerox, Haengsung Electronics, VinGroup... Số lượng doanh nghiệp công nghệ thông tin đang hoạt động hiện nay là hang trăm doanh nghiệp, trong đó: các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm phần cứng, điện tử; các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm phần mềm; các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm nội dung số; các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ công nghệ thông tin (trừ kinh doanh, phân phối) và các doanh nghiệp kinh doanh, phân phối các sản phẩm, dịch vụ công nghệ thông tin.
Triển khai Hải quan điện tử với sự tham gia của rất nhiều doanh nghiệp; thủ tục hải quan được thực hiện bằng phương thức điện tử tại tất cả các khâu nghiệp vụ, tại tất cả các đơn vị Hải quan. Thông qua việc triển khai hệ thống VNACCS/VCIS đà rút ngắn thời gian làm thủ tục hải quan cho doanh nghiệp, giảm thiểu giấy tờ, đơn giản hoá thủ tục hải quan (thời gian tiếp nhận, thông quan đối với tờ khai luồng xanh từ 1-3 giây).
Tổ chức Hội nghị khai trương điểm đăng ký tên miền “.VN” tại thành phố Hải Phòng, hỗ trợ, hướng dẫn doanh nghiệp tới dự và tìm hiểu bán hàng qua đăng ký tên miền và bán hàng qua các Website.
Các doanh nghiệp bưu chính viễn thông tiếp tục phát triển, hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả.
Hải Phòng là địa phương được chọn triển khai thí điểm hoá đơn điện tử, đến nay khối doanh nghiệp đã đạt gần 100% doanh nghiệp đã triển khai thực hiện, các hộ kinh doanh cá thể đạt trên 30%.
- Phát triển Xã hội số
Hầu hết các bệnh viện triển khai phần mềm Quản lý bệnh viện, kết nối dữ liệu liên thông với Cổng thông tin Giám định Bảo hiểm xã hội. Bệnh viện Đa khoa quốc tế Hải Phòng thuộc danh sách 1 trong 10 bệnh viện đầu tiên trong toàn quốc triển khai Hồ sơ bệnh án điện tử.
Triển khai khám chữa bệnh Bảo hiểm ý tế bằng thẻ căn cước công dân gắn chíp trên địa bàn thành phố Hải Phòng.
Bảo hiểm xã hội thành phố Hải Phòng đã tăng cường chia sẻ dữ liệu với các đơn vị liên quan như Sở Tư pháp để cấp thẻ bảo hiểm ý tế cho trẻ em mới sinh; kết nối với Bộ Công an, chia sẻ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với cơ sở dữ liệu quốc gia về Bảo hiểm xã hội.
Ngành giáo dục và đào tạo đang triển khai hệ thống cơ sở dữ liệu ngành. Hệ thống chữ ký số được triển khai trong toàn Ngành giáo dục từ Sở Giáo và Đào tạo đến các phòng Giáo dục và Đào tạo, các trường học trên địa bàn thành phố trong việc phát hành văn bản điện tử và giao dịch với kho bạc.
Triển khai thành công thanh toán điện tử không dùng tiền mặt.
Thành phố đã đầu tư và đưa vào khai thác, sử dụng hệ thống truy cập Internet vô tuyến băng rộng miễn phí tại một số một số địa điểm của thành phố như dải vườn hoa Trung tâm thành phố, Trung tâm Hội nghị thành phố, khu du lịch Cát Bà. Triển khai Hệ thống truy nhập Internet không dây miễn phí tại rất nhiều khu nhà trọ của công nhân lao động trên địa bàn thành phố, phục vụ nhu cầu truy nhập Internet trong cùng một thời điểm cho gần hang nghìn công nhân.
Qua đó, chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy chuyển đổi số góp phần rất lớn trong việc thúc đẩy thương mại điện tử; xây dựng cơ chế chính sách thúc đẩy phát triển doanh nghiệp công nghệ số, thu hút đầu tư của các doanh nghiệp công nghệ số vào các khu công nghiệp. Chuyển đổi số cũng đóng vai trò không thể thiếu trong lĩnh vực cảng biển; logistics; du lịch cũng như xây dựng hệ thống định danh điện tử, phát triển nền tảng thanh toán điện tử. Không những thế việc úng dụng chuyển đổi số còn giúp phát triển nền tảng giáo dục trực tuyến, triển khai học bạ điện tử, sổ sức khỏe điện tử và văn hoá xã hội.
Bên cạch những kết quả thành công trên, việc ứng dụng chuyển đổi số tại Hải Phòng vẫn còn tồn đọng một số tồn tại, hạn chế:
Nguyên nhân chủ quan là do việc đầu tư cơ sở vật chất còn hạn chế, nhân lực về công nghệ thông tin tại các đơn vị còn khó khăn, thiếu chuyên trách nên ảnh hưởng đến tiến độ triển khai các nhiệm vụ. An toàn thông tin tại các đơn vị còn hạn chế là do chưa được quan tâm, chú trọng bố trí đủ nguồn lực thực hiện.
Nguyên nhân khách quan là do một số Bộ, ngành trung ương chưa hướng dẫn về tiêu chuẩn kỹ thuật, định mức đơn giá thực hiện số hoá dữ liệu ngành, nên khó khăn trong triển khai thực hiện. Các chỉ tiêu về kinh tế số hiện nay chưa có số liệu báo cáo thống kê làm căn cứ để đánh giá kết quả thực hiện. Còn bộ, ngành chưa có dữ liệu hoặc mở, chia sẻ dữ liệu với các địa phương như: Xây dựng, Du lịch, Công Thương, Khoa học và Công nghệ v.v. ảnh hướng đến việc triển khai xây dựng dữ liệu chuyên ngành. Ban chỉ đạo Chuyển đổi số thành phố đã kiến nghị Bộ, ngành trung ương: xem xét ban hành hướng dẫn về tiêu chuẩn kỹ thuật, đơn giá định mức triển khai số hóa cơ sở dữ liệu ngành phục vụ các nhiệm vụ tạo lập cơ sở dữ liệu; mở, chia sẻ dữ liệu với các địa phương phục vụ việc triển khai xây dựng dữ liệu chuyên ngành, xây dựng Kho dữ liệu dùng chung của thành phố.
Trong năm 2023, Hải Phòng triển khai kế hoạch chuyển đổi số theo hướng tập trung chỉ đạo, ưu tiên nguồn lực để đạt được các chỉ tiêu quan trọng. Trong đó, loạt mục tiêu về chính quyền số, kinh tế số và xã hội số được đặt ra rõ ràng. Để đạt được mục tiêu này, Hải Phòng xây dựng nhiệm vụ thúc đẩy chuyển đổi số trong doanh nghiệp bằng cách khuyến khích họ kiến tạo và sử dụng giải pháp số. Hải Phòng sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp trong phát triển, hợp tác về thương mại điện tử, đặc biệt kết nối giữa doanh nghiệp thương mại điện tử với doanh nghiệp phân phối truyền thống, nhà sản xuất. Đối với một số ngành kinh tế chính của TP, Hải Phòng khuyến khích các doanh nghiệp số hỗ trợ, thúc đẩy sử dụng ứng dụng công nghệ số trong ngành điện; thu hút đầu tư các dự án năng lượng sử dụng công nghệ 4.0, công nghệ sạch, công nghệ cao tập trung vào công nghiệp điện khí. Trong thế mạnh cảng biển, Hải Phòng đặt nhiệm vụ phải xây dựng hệ thống thông tin quản lý về cảng biển, hậu cần cảng biển, kinh tế biển và dịch vụ logistic. Dự kiến, toàn bộ hoạt động kinh tế xuất nhập khẩu tại cửa khẩu cảng biển sẽ được lên môi trường số kết nối với hệ thống logistic để hỗ trợ liên kết vùng trong đó sử dụng liên kết số toàn diện thông qua Digital ID, QRCode. Hiện vẫn còn một số ngành, đơn vị chưa thực sự quan tâm đến Chuyển đổi số, do vậy Lãnh đạo Thành phố yêu cầu các Sở, ngành chức năng rà soát lại các nhiệm vụ một cách cụ thể, đồng thời quyết tâm cao độ thực hiện nhằm tạo chuyển biến về chuyển đổi số trong năm 2023./.
